Published 14 feb 2025 ⦁ 7 min read

Hoe EPUB's te testen op meertalige toegankelijkheid

Wil je jouw EPUB's toegankelijk maken voor lezers in meerdere talen? Zo doe je dat:

  1. Taaltagging: Zorg voor de juiste taaltags voor de hoofdtaal en eventuele inline wijzigingen.
  2. Semantische structuur: Gebruik duidelijke HTML-elementen om een logische leesvolgorde te behouden voor zowel LTR- als RTL-talen.
  3. Lettertype-ondersteuning: Implementeer lettertypen met Unicode-dekking en compatibiliteit voor directionele tekst.
  4. Geautomatiseerde tools: Gebruik tools zoals ACE by DAISY, EPUBCheck en MagicA11y om toegankelijkheidsfuncties te valideren.
  5. Handmatige tests: Controleer handmatig de prestaties van schermlezers, tekstoriëntatie en meertalige navigatie.
  6. Kwaliteit van vertalingen: Behoud structuur en metadata voor toegankelijkheid tijdens het vertalen.
  7. Rapportage: Maak gedetailleerde testrapporten om problemen te volgen en op te lossen.

Leessystemen evalueren met epubtest.org en een schermlezer

Stap 1: EPUB-bestanden voorbereiden voor testen

Voordat je begint met toegankelijkheidstests, zorg ervoor dat je EPUB-bestanden gereed zijn. Dit betekent dat de structuur, taaltags en lettertype-ondersteuning op orde moeten zijn om meertalige toegankelijkheid effectief te ondersteunen.

Controleer de EPUB-structuur

Gebruik EPUBCheck om de structuur van je EPUB-bestanden te valideren. Deze tool controleert OPF-bestanden, contentdocumenten en navigatie-elementen op fouten. Installeer EPUBCheck, voer het validatieproces uit en los eventuele problemen op voordat je verdergaat.

Controleer taaltags

Controleer taalverklaringen op drie niveaus:

  • Publicatie-metadata: Gedefinieerd in het OPF-bestand.
  • Documentstandaarden: Gespecificeerd in het HTML-root-element.
  • Inline content: Toegepast op specifieke tekstelementen binnen de inhoud.

Een voorbeeld hiervan is de samenwerking van het DAISY Consortium met Hachette Livre Frankrijk in 2022. Door de taaltagging te verbeteren, verhoogden ze de compatibiliteit met schermlezers met 30% in hun meertalige catalogus.

Controleer lettertype-ondersteuning

Zorg ervoor dat je lettertypen aan deze drie criteria voldoen:

  • Ingesloten lettertypen: Zorg dat alle lettertypen zijn ingesloten en correct gelicentieerd voor distributie, vooral voor niet-Latijnse schriften die gespecialiseerde lettertypen vereisen.
  • Unicode-dekking: Controleer of lettertypen alle benodigde Unicode-tekens voor je doeltalen ondersteunen. Tools zoals Font Validator kunnen helpen om ontbrekende tekens te identificeren.
  • Ondersteuning voor directionele tekst: Voor talen zoals Arabisch of Hebreeuws, zorg voor correcte rechts-naar-links (RTL) tekstafhandeling. Dit omvat het toevoegen van dir="rtl"-attributen, het juiste gebruik van CSS-eigenschappen en testen met echte RTL-inhoud in plaats van tijdelijke tekst.

Door deze stappen af te ronden, zijn je EPUB-bestanden klaar voor het testen van taalspecifieke toegankelijkheidsfuncties in de volgende fasen.

Stap 2: Geautomatiseerde tests uitvoeren

Zodra je EPUB-bestanden gereed zijn, is het tijd om geautomatiseerde tools te gebruiken om te controleren hoe goed ze meertalige toegankelijkheid ondersteunen. Deze tools kunnen problemen opsporen die gebruikers met ondersteunende technologieën in verschillende talen kunnen ondervinden.

Testen met ACE by DAISY

ACE by DAISY

ACE by DAISY is een belangrijke tool voor EPUB-toegankelijkheidstests. Gebruik de command-line interface om gedetailleerde nalevingsrapporten te genereren. De tool controleert op:

  • Taalidentificatie: Zorgt voor correcte taaltags en schakelingen.
  • Metadata-nauwkeurigheid: Verifieert taalverklaringen in de publicatie-metadata.
  • Kleurcontrast: Beoordeelt visuele toegankelijkheid voor leesbaarheid.
  • Leesvolgorde: Bevestigt dat de inhoud in de juiste volgorde wordt gepresenteerd.

Focus op de HTML-rapporten van ACE, vooral het gedeelte 'Outlines and Structure' voor taaltags en het gedeelte 'Metadata' voor verklaringen. Na bevestiging van de structuur, ga je verder met het beoordelen van alt-tekstbeschrijvingen.

Alt-tekst controleren met MagicA11y

MagicA11y

MagicA11y is uitstekend in het identificeren van problemen met alt-tekst, zoals verschillen tussen talen of onduidelijke beschrijvingen. Let extra op technische diagrammen die precieze, taalspecifieke beschrijvingen vereisen.

Taalwissels testen met Bookalope

Bookalope

Voor documenten met meerdere talen helpt Bookalope om een correcte afhandeling van taalwissels te garanderen. De tool identificeert taalschakelingen, valideert tags en signaleert niet-vertaalde secties. Als je werkt met vertaalde inhoud, kunnen tools zoals BookTranslator.ai controleren of taalwissels voldoen aan toegankelijkheidsnormen.

sbb-itb-0c0385d

Stap 3: Handmatige tests uitvoeren

Na het uitvoeren van geautomatiseerde tests is het belangrijk om handmatig te testen om toegankelijkheidsproblemen te detecteren die door geautomatiseerde tools over het hoofd kunnen worden gezien. Dit is vooral cruciaal bij meertalige inhoud omdat het echte scenario's betreft die niet volledig door tools kunnen worden afgedekt.

Prestaties van schermlezers testen

Schermlezers zijn essentieel voor toegankelijkheid, dus grondig testen op verschillende platforms is een must. Probeer populaire schermlezers zoals NVDA, JAWS of VoiceOver om te controleren of ze de talen correct verwerken. Let goed op uitspraak en taalwisselingen.

Bij het testen van schermlezers:

  • Controleer of de uitspraak correct is en of het schakelen tussen talen soepel verloopt tijdens de navigatie.

RTL- en LTR-tekstweergave controleren

Voor inhoud die zowel rechts-naar-links (RTL) als links-naar-rechts (LTR) tekst gebruikt, is het testen van de lay-out en opmaak essentieel. Open je EPUB-bestand in verschillende leessystemen zoals Adobe Digital Editions, Apple Books en Thorium Reader om consistente resultaten te garanderen.

Voor inhoud met gemengde oriëntatie:

  • Controleer of de tekst correct doorloopt, interpunctie op de juiste plek staat en de afstand klopt.
  • Zorg dat het omslaan van pagina's werkt zoals verwacht voor zowel RTL- als LTR-secties.

Meertalige inhoudsopgave testen

De inhoudsopgave (ToC) is een essentieel navigatiemiddel, vooral bij meertalige inhoud. Let tijdens het testen op de volgende punten:

Testgebied Wat controleren
Weergave Zorg dat alle schriften en tekens correct worden weergegeven.
Navigatie Test of links werken in verschillende talen.
Structuur Bevestig dat de hiërarchie in alle talen klopt.
Schermlezer Controleer of vermeldingen correct worden aangekondigd.

Voor schriftsystemen met unieke ruimtelijke eisen, zoals verticale Japanse tekst, zorg dat de inhoudsopgave toegankelijk is en zijn structuur behoudt op alle systemen.

Stap 4: Kwaliteit van vertalingen controleren

Als je technische toegankelijkheid via handmatig testen hebt bevestigd, is de volgende stap het evalueren van de kwaliteit van vertalingen. Hier zijn enkele effectieve manieren om dat te doen:

Volgens brancheonderzoek heeft 68% van de uitgevers moeite om toegankelijkheidskenmerken te behouden tijdens het vertalen.

Structuur behouden tijdens vertalingen

Controleer bij het beoordelen van vertalingen of de originele structuur behouden blijft. Let op deze punten:

  • Semantische opmaak: Controleer of kopniveaus, lijsten en tabelstructuren consistent zijn in de vertaalde inhoud.
  • Taaltags: Verifieer dat de juiste taalattributen op alle elementen zijn toegepast.
  • Metadata voor toegankelijkheid: Controleer of alle toegankelijkheidsgerelateerde metadata correct en goed geformatteerd zijn in de vertaalde versie.

Vergelijking van vertaaltools

De juiste vertaaltool of -methode kiezen is essentieel om toegankelijkheid te waarborgen. Hier een kort overzicht:

Toolcategorie Belangrijkste kenmerken Toegankelijkheidsondersteuning
Structuurgericht Behoudt opmaak Zorgt voor hoge structurele integriteit
AI-gestuurde vertaling Inclusief toegankelijkheidscontroles Ingebouwde controles op toegankelijkheid
Menselijke vertaling Past zich aan culturele nuances aan Expertbeoordeling op toegankelijkheid
Hybride oplossingen Combineert tools en menselijke input Biedt beoordeling op menselijk niveau

Let bij technische inhoud op het volgende:

  • Controleer of alt-tekst cultureel passend is.
  • Test vertaalde ARIA-labels op functionaliteit.
  • Zorg dat MathML-inhoud intact blijft.

Deze stappen sluiten aan bij de meertalige toegankelijkheidsnormen zoals beschreven in de EPUB Accessibility 1.0-richtlijnen.

"Behoud structurele integriteit en taalkundige nauwkeurigheid tegelijkertijd – deze dubbele focus verkort de hersteltijd met 40%." - Jean Dupont, Hachette Livre

Stap 5: Maak testrapporten

Gedetailleerde testrapporten zijn essentieel voor het monitoren en verbeteren van EPUB-toegankelijkheid in verschillende talen.

Bekijk EPUBCheck-logs

EPUBCheck

EPUBCheck-logs bieden belangrijke inzichten in structurele en toegankelijkheidsproblemen. Hier een overzicht van hoe je verschillende logvermeldingen behandelt:

Ernstniveau Benodigde actie Termijn voor oplossingen
Fatale fouten Moeten direct worden opgelost omdat ze de werking van de EPUB verstoren Binnen 24 uur
Fouten Pakken kritieke toegankelijkheidsproblemen snel aan Binnen 1 week
Waarschuwingen Onderzoek mogelijke toegankelijkheidsuitdagingen Binnen 2 weken
Gebruiksproblemen Volg best practice-aanbevelingen op Als middelen het toelaten

Let goed op taalgerelateerde problemen in de logs. Zo ontdekte het DAISY Consortium dat 42% van de toegankelijkheidsproblemen bij meertalige EPUB's wordt veroorzaakt door onjuiste taaltags en coderingsfouten.

Genereer ACE-nalevingsrapporten

ACE by DAISY maakt uitgebreide toegankelijkheidsrapporten die vooral waardevol zijn voor meertalige EPUB's. Neem deze belangrijke punten op in je rapport:

  • Algemene toegankelijkheidsscore en WCAG 2.1-nalevingsniveau
  • Overzicht van taalspecifieke problemen
  • Analyse van structurele opmaak
  • Navigatieprestaties in verschillende talen

Voor een volledig rapport voeg je toe:

  • Schermafbeeldingen en XPath-locaties van gevonden problemen
  • Duidelijke, geprioriteerde aanbevelingen voor oplossingen
  • Tijdslijnen voor het aanpakken van elk probleem

Het gebruik van centrale trackingtools kan het oplossen van problemen met 45% versnellen.

Deze rapporten ronden de testfase af en zorgen ervoor dat je EPUB voldoet aan toegankelijkheidsnormen voor lezers wereldwijd.

Conclusie: EPUB's bruikbaar maken voor alle lezers

Door de vijf teststappen te volgen, kunnen uitgevers niet alleen aan technische normen voldoen maar ook zorgen voor inclusieve content voor diverse doelgroepen. Het creëren van toegankelijke meertalige EPUB's vereist een combinatie van geautomatiseerde tools en menselijke beoordeling. Met wereldwijd 253 miljoen slechtziende lezers helpt deze aanpak om content voor iedereen bruikbaar te maken. Opmerkelijk is dat 71% van de gebruikers met een beperking stopt met het gebruiken van digitale content die niet toegankelijk is.

Recente ontwikkelingen in testtools maken het eenvoudiger om te verzekeren dat EPUB's aan toegankelijkheidseisen voldoen. De EPUB Accessibility 1.1-specificatie ondersteunt nu meerdere talen binnen één bestand, en tools zoals ACE by DAISY vereenvoudigen het testproces.

Door een consistent testproces te volgen dat is afgestemd op de WCAG 2.1-richtlijnen, kunnen uitgevers EPUB's produceren die werken voor alle lezers, ongeacht taal of toegankelijkheidsbehoefte. Een gestructureerde aanpak waarborgt hoge standaarden in meertalige publicaties.

Belangrijke praktijken voor het verbeteren van toegankelijkheid zijn onder andere:

  • Geautomatiseerde tests voor controle van structuur, tags en metadata
  • Handmatige beoordelingen om gebruikerservaring en culturele relevantie te beoordelen
  • Voortdurende kwaliteitscontroles in verschillende talen en formaten

Deze stappen helpen om EPUB's te leveren die zowel toegankelijk als aantrekkelijk zijn, en voldoen aan de groeiende behoefte aan inclusieve digitale content wereldwijd.